بررسی اثربخشی خدمات مراقبت روزانه مرکز جامع توانبخشی کهریزک کرج بر فعالیتهای روزمره زندگی سالمندان مراجعه کننده به مرکز در سال 1389

هدف: مراکز توانبخشی روزانه تلاش می کنند تا با ارائه خدمات مراقبتی روزانه به سالمندان و بهبود توانایی های عملکردی ایشان از ورود غیرضروری آنها به مراکز اقامتی شبانه روزی جلوگیری نمایند. هدف کلی از این مطالعه، بررسی اثربخشی خدمات مراقبتی روزانه مرکز جامع توانبخشی کهریزک کرج بر "فعالیتهای روزمره زندگی" سالمندانی بود که از سال 1389 به مدت 6 ماه از خدمات مذکور استفاده کرده بودند. روش بررسی: این مطالعه از نوع پیش آزمون- پس آزمون بود که بر اساس اطلاعات موجود در پرونده های 71 نفر از سالمندان مراجعه کننده به مرکز انجام گرفت. روش نمونه گیری تمام شماری بود و از شاخص بارتل و مقیاس لاوتون به عنوان ابزارهای مطالعه استفاده شد. سپس نمرات ارزیابی های "فعالیتهای روزمره زندگی پایه" و "فعالیتهای روزمره زندگی با ابزار" آنان، پیش و پس از ارائه خدمات مراقبتی روزانه مرکز با یکدیگر مقایسه شدند.برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی، تی تست، تحلیل واریانس و تحلیل کوواریانس استفاده شد. در کلیه موارد p- value<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین نمرات ارزیابی "فعالیتهای روزمره زندگی پایه" سالمندان مورد مطالعه، پس از دریافت خدمات مراقبتی روزانه با پیش از آن، اختلاف معناداری نشان نداد (095/0=p-value) در حالی که میانگین نمرات ارزیابی "فعالیتهای روزمره زندگی با ابزار" ایشان، پس از دریافت خدمات مراقبتی روزانه با پیش از آن، اختلاف معناداری نشان داد(001/0>p-value)‍. بالا بودن نمرات ارزیابی "فعالیتهای روزمره زندگی پایه" سالمندان مورد مطالعه(70 درصد از افراد مورد بررسی از حداقل وابستگی برخوردار بوده اند و بقیه نیز تنها دارای وابستگی در سطح خفیف بوده اند)، جوانتر بودن سالمندان مورد مطالعه در مقایسه با جمعیت سالمندی کشور،مراجعه بیشتر زنان(سه برابر مردان)، استفاده محدود از وسایل کمک توانبخشی حرکتی(کمتر از ده درصد) و عدم مشاهده تفاوت معنادار در نمرات ارزیابی "فعالیتهای روزمره زندگی پایه" در گروههای سنی گوناگون از دیگر یافته ها بود. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که خدمات مراقبتی روزانه می تواند موجب بهبود سطح "فعالیتهای روزمره زندگی" سالمندان شود. هر چند با توجه به یافته ها می توان مطرح کرد که از سویی امکان دسترسی به خدمات روزانه در سالمندان با سطح "فعالیتهای روزمره زندگی پایه" پایین تر،کمتر بوده است و از سوی دیگر علت اصلی مراجعه ایشان، استفاده از خدمات توانبخشی روانی،خدمات اجتماعی و یا بهبود اوقات فراغت بوده است. واژگان کلیدی: سالمندی؛ مرکز مراقبتی روزانه؛ خدمات مراقبتی روزانه؛ "فعالیتهای روزمره زندگی پایه"؛ "فعالیتهای روزمره زندگی با ابزار".